قدرت نظامیبلاروساز یکسو ریشه در ساختار ارتش شوروی سابق دارد و از سوی دیگر تلاش میکند با تکیه بر همکاری نظامیبا روسیه، در معادلات امنیتی منطقه باقی بماند. این کشور کوچک در اروپای شرقی اگرچه در جنگها و درگیریهای منطقهای حضور مستقیم ندارد، اما ساختار نظامینسبتاً گستردهای دارد که بسیاری از آن برگرفته از دوران اتحاد جماهیر شوروی است. در این مقاله نگاهی خواهیم داشت به تجهیزات، نیروی انسانی، ساختار و توان رزمیاین ارتش کمتر شناختهشده.
در نگاه نخست، آنچه جلب توجه میکند، تعداد بالای پرسنل نظامیبلاروس است. طبق آمار رسمی، این کشور حدود ۴۵ هزار نیروی فعال دارد و همراه با نیروهای ذخیره، مجموع ارتش به بیش از ۴۴۰ هزار نفر میرسد. با این حال، فقط بخشی از این نیروها آموزشدیده و کاملاً عملیاتی هستند و بسیاری دیگر تنها در حالت رزرو یا کادر غیرنظامیقرار دارند.
بخش عمده ارتش بلاروس را نیروهای زمینی تشکیل میدهند که شامل یگانهای پیادهنظام، تانک، توپخانه و خودروهای زرهی است. تانکهای T-72B بهعنوان هسته اصلی زرهی این نیروها شناخته میشوند. از مجموع بیش از ۱۲۰۰ تانک، حدود ۴۰۰ دستگاه عملیاتی هستند و باقی در انبار یا ذخایر رزمیقرار دارند. نسخههای مدرنتر مانند T-72B3 نیز تنها در تعداد محدود (۱۹ دستگاه) در خدمت هستند.
خودروهای زرهی شامل انواع BTR-70، BTR-80، BMP-2 و تعداد محدودی BTR-82A هستند. توپخانه ارتش نیز عمدتاً از مدلهای قدیمیشوروی تشکیل شده و فقط در بخش راکتانداز چند نمونه از سامانه Polonez ساخت مشترک بلاروس و چین وجود دارد که بردی حدود ۲۰۰ کیلومتر دارد. با این حال، تولید موشک بهطور کامل در داخل کشور انجام نمیشود.
در بخش پدافند هوایی، ارتش بلاروس ترکیبی از تجهیزات قدیمیو معدود سامانههای مدرن دارد. سامانه Tor-M2 تنها سیستم نسبتاً پیشرفته نزدیکبرد است که قابلیت پوشش تا ۱۵ کیلومتر را دارد. بیشتر سیستمهای دیگر، نظیر Strela-10 و Osa، ساخت دوران شوروی هستند و از کارایی کافی برخوردار نیستند. در بخش پدافند بلندبرد، S-300 همچنان بهکار گرفته میشود، ولی تنها نقطه قوت واقعی بلاروس، در اختیار داشتن سامانه S-400 Triumf است که میتواند اهداف را تا فاصله ۴۰۰ کیلومتر رهگیری و نابود کند.
نیروی هوایی بلاروس نیز با چالشهایی مشابه روبهرو است. جنگندههای MiG-29 و Su-25 همچنان در خدمت هستند، اما امکانات نگهداری و نوسازی آنها محدود است. بلاروس همچنین چهار فروند Su-30SM از روسیه تحویل گرفته، که در پایگاه بارانوویچی مستقر هستند. نبود پناهگاههای مقاوم برای هواپیماها، آنها را در برابر حملات هوایی بسیار آسیبپذیر میکند.
با وجود این محدودیتها، یکی از کارآمدترین بخشهای قدرت نظامیبلاروس، نیروهای ویژه آن است. این نیروها در تیپهای نخبه سازماندهی شدهاند و برخلاف دیگر بخشهای ارتش، کاملاً عملیاتی و آموزشدیده هستند. آنها در عملیات داخلی و ضدشورش (مانند اعتراضات ۲۰۲۰) نقش کلیدی ایفا کردهاند و به خودروهای تاکتیکی، بالگرد Mi-8 و تسلیحات سبک مجهز هستند.
اما مهمترین نکته اینجاست: آیا ارتشی که عمده تجهیزات آن ساخت دهه ۱۹۸۰ است، میتواند در برابر تهدیدات مدرن مقاومت کند؟ آیا وابستگی گسترده به روسیه به نفع امنیت ملی بلاروس تمام میشود یا موجب کاهش استقلال نظامیآن میگردد؟
برای تحلیل کامل قدرت نظامیبلاروس، آشنایی با جزئیات تجهیزات، مقایسه با ارتشهای منطقه، و بررسی نقش آن در ساختار امنیتی اوراسیا، ادامه مقاله را در منبع اصلی بخوانید.
منبع: مجله ازهیچ